Dawniej kolorowe pisanki, kraszanki i malowanki były przedmiotem zwyczajowych zabaw, wróżb, a przede wszystkim podarunkiem świątecznym i szczególnym znakiem w okazywaniu sobie uczuć.
Malowanie jaj zaczynano w Wielkim Tygodniu, w czwartek lub piątek. Najpiękniejsze były wielobarwne pisanki wykonywane techniką, tzw. batikową polegającą na pisaniu wzorów woskiem i zanurzaniu jaj w wywarze określonej barwy. Po wyjęciu zdejmowano część wosku i ponownie zanurzano jaja w innym wywarze. Czynność tę można było wielokrotnie powtórzyć.
Pisanki zdobiono w motywy drzewek, gałązek, kwiatów, zwierząt, były też gwiazdy, słońca i różne wzory geometryczne. Niekiedy w zabarwionym na jeden kolor jajku ostrym narzędziem skrobano wzór, otrzymując tzw. rysowanki. Ta ostatnia technika znana była na Kujawach, choć w tym regionie powszechnie występowały kraszanki, tj. jaja barwione na jeden kolor. Gotowano je głównie w wywarze, łupin cebuli (kolor złocisty i brązowy), kory dębu lub olchy (ciemny brąz) oraz w wodzie barwionej młodymi pędami żyta (kolor zielony).
Więcej informacji na ten temat: muzeum.wloclawek.pl.
fot. J. Czerwiński